Eray Görgülü
Suça sürüklenme ve sokakta çalıştırılma gibi risklere açık olduğu gerekçesiyle takip altına alınan çocuk sayısında son dört yılda beş katlık artış yaşandığı ortaya çıktı. 2022 yılı sonu itibariyle takibe alınan çocuk sayısı 144 bin 881’e ulaşırken çocuk işçiliği ile ilgili müdahale sayısında da bir yılda yüzde 46 oranında yaşandı. Ailesinin yanında bakımı sağlanamayan çocuk sayısı da 141 bin den 157 bine çıktı.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın verileri, okulda ve sokakta risk altında bulunan çocuk sayısında son yıllarda yaşanan çarpıcı artışı gözler önüne serdi. Bakanlığın 2022 Yılı Faaliyet Raporu’nda, koruma kararı kaldırılarak ailesine teslim edilen, suça sürüklenen, ihmal edilen, sokakta çalıştırılan veya diğer nedenlerle risk altında bulunan çocuklara yönelik yapılan müdahalelere ilişkin bilgilere yer verildi.
Bir yılda 92 binden 144 bine yükseldi
Buna göre “Çocuklar Güvende Programı” kapsamında 2019 yılı sonu itibariyle 27 bin 717 çocuk çeşitli riskler nedeniyle takibe alınırken, bu sayı 2020’de 52 bin 341’e, 2021’de de 92 bin 945’e çıktı. Takibe alınan çocuk sayısında yaşanan artış 2022 yılında da devam etti. Bu sayı 2022 yılı sonu itibariyle yüzde 422 oranında beş katlık artışla 144 bin 881’e yükseldi.
Çocuk işçiliğinde de yüzde 46’lık artış
Öte yandan Çocuk İşçiliği ile Mücadele Programı kapsamında yürütülen faaliyetlere ilişkin veriler de dikkat çekti. 2021 yılında sokakta risk altında bulunan çocuklara yönelik mobil ekip hizmetleri kapsamında müdahale edilen çocuk sayısı 6 bin 781 iken, bu sayı geçtiğimiz yıl yüzde 46 oranındaki artışla 9 bin 914 olarak gerçekleşti.
Böylece 12 Haziran 2017 tarihinden bu yana beş buçuk yılda toplam 39 bin 699 çocuğa müdahale edilmiş oldu.
Bin 332 aileye adli işlem yapıldı
Yine çocuk işçiliği ile ilgili 2021’de bin 138 çocuğun ailesi hakkında adli işlem başlatılırken bu sayı, 2022’de bin 332’ye ulaştı.
Öte yandan 2021 yılında 6 bin 376 çocuk hakkında eğitim, danışmanlık ve sağlık tedbirleri alınırken bu sayı geçtiğimiz yıl 7 bin 454’e yükseldi. Sosyal ve Ekonomik Destek (SED) hizmeti ya da Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları ile ailesi destek alan çocuk sayısı da 8 bin 396’dan 11 bin 952’ye çıktı. Ailesi destek alan çocuk sayısı bir yılda yüzde 42 oranında arttı.
Okulda da risk altındalar
Okullarda Risk Altında Bulunduğu Değerlendirilen Çocuklara Yönelik Mobil Ekip Hizmetleri’ne ilişkin veriler de, çocukların yalnızca sokakta değil okulda da risk altında olduğunu ortaya koydu.
Bu kapsamda 2021 yılı sonuna kadar 9 bin 219 kez gerçekleştirilen okul ziyaretinde toplam 32 bin 745 sosyal hizmet müdahalesi gerçekleştirilen ekiplerin, sadece son bir yılda yaptığı sosyal hizmet müdahale sayısı 11 bin 34 oldu. Böylece bugüne kadar yapılan toplam sosyal hizmet müdahale sayısı 43 bin 799’a yükseldi.
Ailesinin yanında bakımı sağlanamayan çocuklar
Öte yandan ekonomik açıdan risk altında olan çocukların sayısındaki artış da dikkat çekti. Ekonomik yoksunluk sonucu korunma ihtiyacı olduğu gerekçesiyle SED hizmeti kapsamında 2020 yılında 129 bin 422 çocuk desteklenirken bu sayı 2021 yılında 141 bin 275’e yükselmişti.
Bakanlığı raporuna göre ailesinin yanında bakımı sağlanamayan çocuk sayısı 2022 yılı sonu itibariyle 157 bin 248’e çıktı. Bu kapsamda bugüne kadar 3 milyar 497 milyon 109 bin TL’lik ödeme yapıldı.
